శ్రీ శివమానస పూజా స్తోత్రం
రత్నైః కల్పితమాసనం హిమజలైః స్నానం ఛ దివ్యామ్బరం
నానా రత్న విభూషితం మృగమదా2మోదాన్కితం చందనం
జాతీ చంపక బిల్వపత్రరచితం పుష్పంచ, ధూపం తథా
దీపం దేవ! దయానిధే! పశుపతే!హృత్కల్పితం గృహ్యాతాం || 1 ||
పరమేశ్వరా! రత్నముల అమర్చిన సింహాసనం అమర్చాను, ఆసీనుడవు కమ్ము. చక్కని, చల్లని జలంతో స్నానం సమర్పిస్తున్నాను స్వీకరించు. దివ్యమైన శుభ్ర వస్త్రమిదే గ్రహించు. మాణిక్యాలు పొదిగిన ఆభరణాలు, కస్తూరి (మృగమదం), చందనం యొక్క పరిమళం నీకు అందిస్తున్నాను. జాజిపూలు, సంపెంగపూలు, నీకు అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన మారేడు దళాలు కూడిన పుష్ప సేవ, అగరు ధూపము స్వీకరించు. దేవా దీపం వెలిగించాను. ఇదంతా హృత్కల్పితం “మనసులో నేను కల్పించుకొన్నది” నేను మానస పూజే చేయగలను, ప్రత్యక్షపూజ చేయలేను, నీవు దయానిధివికదా, నా ఈ పూజ ని గ్రహించు.
సౌవర్ణే మణిఖండ రత్నరచితే పాత్రే, ఘృతం పాయసం
భక్ష్యం పంచవిధం, పయోదధియుతం, రంభాఫలం, పానకం
శాకానామయుతం, జలం, రుచికరం, కర్పూర ఖండోజ్జ్వలం
తాంబూలం మనసా మయా విరచితం, భక్త్యా ప్రభో స్వీకురు || 2 ||
గంధం, పుష్పం, ధూపం, దీపం, నైవేద్యం అని పంచోపచారాలు చెప్తారు కదా స్వామీ. ఇప్పుడు నైవేద్యం సమర్పిస్తాను, మణులు పొదిగిన స్వర్ణ పాత్రలో , నెయ్యి, పాయసం, పంచభక్ష్యములూ (భక్ష్య, భోజ్య, చోష్య, లేహ్య, పానీయాలు) ఎన్నో కూరలూ , అమర్చాను. పాలు, పెరుగూ, అరటి పండూ, మధ్య మధ్య రుచికరమైన పానకమూ, ఆరగించు స్వామీ. జలము తాగు. కొంత కర్పూరముంచిన తాంబూలము మనసుతో నిర్మించాను, స్వీకరించు దేవా.
ఛత్రం చామరయోర్యుగం వ్యజనకం చాదర్శకం నిర్మలం
వీణా భేరి మృదంగ కాహలకలా గీతం చ నృత్యం తథా |
సాష్టాంగం ప్రణతిః స్తుతి-ర్బహువిధా-హ్యేతత్-సమస్త
సంకల్పేన సమర్పితం తవ విభో పూజాం గృహాణ ప్రభో || 3 ||
భోజనానంతరం విహరిస్తావా స్వామీ , ఇదిగో ఛత్రం పడతాను ఎండ తగలకుండా, మధ్య మధ్య చామరం వీస్తాను, లీలా విహారం లో అందం చెడకుండా అడ్డం చూచుకోవయ్యా, మనోరంజనం కోసం వీణావాదన సమర్పిస్తున్నాను, తోడుగా భేరీ నినాదాలూ, మృదంగ తాళగతులూ, గానమూ నాట్యమూ నీకు రుచించుగాక, ఈ కళలన్నీ నీవే కదా, ఇవన్నీ నీకు సమర్పిస్తూ నీకు సాష్టాంగదండప్రణామం చేస్తున్నాను మనసులో. ఇది కళారూపాలతో చేసే ఈశ్వరార్చన.
ఆత్మా త్వం గిరిజా మతిః సహచరాః ప్రాణాః శరీరం గృహం
పూజా తే విషయోపభోగ-రచనా నిద్రా సమాధిస్థితిః |
సంచారః పదయోః ప్రదక్షిణవిధిః స్తోత్రాణి సర్వా గిరో
యద్యత్కర్మ కరోమి తత్తదఖిలం శంభో తవారాధనమ్ || 4 ||
నేను నీకు బాహ్యపూజలు చేయలేని అజ్ఞుడను. నా ఆత్మయే నీవనుకో, నా బుద్ధి పార్వతీ దేవి గా భావించు. నా విషయ వాంఛలు, వాటి యందు నా అనుభూతులూ నీకు ప్రేమతో చేసే పూజలనుకో, నేను ఆదమరచి నిదురించినప్పుడు నీ ధ్యాననిష్ఠలో సమాధిమగ్నుడనయ్యాను అనుకో, నా వృధా పదగతులు నీకు ప్రదక్షిణలుగా, నా పిచ్చిప్రేలాపనలు నీ స్తోత్రపాఠాలుగా, నా కర్మసంచయమంతా నీ అర్చనగా పరిగణించి నన్ను కృతకృత్యుడ్ని చేయవయ్యా
కర చరణ కృతం వాక్కాయజం కర్మజం వా
శ్రవణ నయనజం వా మానసం వాపరాధమ్ |
విహితమవిహితం వా సర్వమేతత్-క్షమస్వ
జయ జయ కరుణాబ్ధే శ్రీ మహాదేవ శంభో || 5 ||
సముద్రంలో నీరు అనంతం. అలాగే నీలో కరుణ అనంతం. సముద్రం పదే పదే అలలతో నన్ను తాకుతూనే ఉంటుంది, అదే విధంగా నీ కరుణకూడా నన్ను నిత్యం స్పర్శిస్తూనే ఉంటుంది. నా కరచరణాదికములతో, వాక్కుతో, దృక్ శ్రవణేంద్రియములతో, మనస్సులో, తెలిసీ తెలియక చేసిన మహాపరాధాలనన్నింటినీ, పెద్ద మనసుతో క్షమించమని కరుణాసముద్రుడవైన నిన్ను వేడుకుంటున్నాను.
రత్నైః కల్పితమాసనం హిమజలైః స్నానం ఛ దివ్యామ్బరం
నానా రత్న విభూషితం మృగమదా2మోదాన్కితం చందనం
జాతీ చంపక బిల్వపత్రరచితం పుష్పంచ, ధూపం తథా
దీపం దేవ! దయానిధే! పశుపతే!హృత్కల్పితం గృహ్యాతాం || 1 ||
పరమేశ్వరా! రత్నముల అమర్చిన సింహాసనం అమర్చాను, ఆసీనుడవు కమ్ము. చక్కని, చల్లని జలంతో స్నానం సమర్పిస్తున్నాను స్వీకరించు. దివ్యమైన శుభ్ర వస్త్రమిదే గ్రహించు. మాణిక్యాలు పొదిగిన ఆభరణాలు, కస్తూరి (మృగమదం), చందనం యొక్క పరిమళం నీకు అందిస్తున్నాను. జాజిపూలు, సంపెంగపూలు, నీకు అత్యంత ప్రీతిపాత్రమైన మారేడు దళాలు కూడిన పుష్ప సేవ, అగరు ధూపము స్వీకరించు. దేవా దీపం వెలిగించాను. ఇదంతా హృత్కల్పితం “మనసులో నేను కల్పించుకొన్నది” నేను మానస పూజే చేయగలను, ప్రత్యక్షపూజ చేయలేను, నీవు దయానిధివికదా, నా ఈ పూజ ని గ్రహించు.
సౌవర్ణే మణిఖండ రత్నరచితే పాత్రే, ఘృతం పాయసం
భక్ష్యం పంచవిధం, పయోదధియుతం, రంభాఫలం, పానకం
శాకానామయుతం, జలం, రుచికరం, కర్పూర ఖండోజ్జ్వలం
తాంబూలం మనసా మయా విరచితం, భక్త్యా ప్రభో స్వీకురు || 2 ||
గంధం, పుష్పం, ధూపం, దీపం, నైవేద్యం అని పంచోపచారాలు చెప్తారు కదా స్వామీ. ఇప్పుడు నైవేద్యం సమర్పిస్తాను, మణులు పొదిగిన స్వర్ణ పాత్రలో , నెయ్యి, పాయసం, పంచభక్ష్యములూ (భక్ష్య, భోజ్య, చోష్య, లేహ్య, పానీయాలు) ఎన్నో కూరలూ , అమర్చాను. పాలు, పెరుగూ, అరటి పండూ, మధ్య మధ్య రుచికరమైన పానకమూ, ఆరగించు స్వామీ. జలము తాగు. కొంత కర్పూరముంచిన తాంబూలము మనసుతో నిర్మించాను, స్వీకరించు దేవా.
ఛత్రం చామరయోర్యుగం వ్యజనకం చాదర్శకం నిర్మలం
వీణా భేరి మృదంగ కాహలకలా గీతం చ నృత్యం తథా |
సాష్టాంగం ప్రణతిః స్తుతి-ర్బహువిధా-హ్యేతత్-సమస్త
సంకల్పేన సమర్పితం తవ విభో పూజాం గృహాణ ప్రభో || 3 ||
భోజనానంతరం విహరిస్తావా స్వామీ , ఇదిగో ఛత్రం పడతాను ఎండ తగలకుండా, మధ్య మధ్య చామరం వీస్తాను, లీలా విహారం లో అందం చెడకుండా అడ్డం చూచుకోవయ్యా, మనోరంజనం కోసం వీణావాదన సమర్పిస్తున్నాను, తోడుగా భేరీ నినాదాలూ, మృదంగ తాళగతులూ, గానమూ నాట్యమూ నీకు రుచించుగాక, ఈ కళలన్నీ నీవే కదా, ఇవన్నీ నీకు సమర్పిస్తూ నీకు సాష్టాంగదండప్రణామం చేస్తున్నాను మనసులో. ఇది కళారూపాలతో చేసే ఈశ్వరార్చన.
ఆత్మా త్వం గిరిజా మతిః సహచరాః ప్రాణాః శరీరం గృహం
పూజా తే విషయోపభోగ-రచనా నిద్రా సమాధిస్థితిః |
సంచారః పదయోః ప్రదక్షిణవిధిః స్తోత్రాణి సర్వా గిరో
యద్యత్కర్మ కరోమి తత్తదఖిలం శంభో తవారాధనమ్ || 4 ||
నేను నీకు బాహ్యపూజలు చేయలేని అజ్ఞుడను. నా ఆత్మయే నీవనుకో, నా బుద్ధి పార్వతీ దేవి గా భావించు. నా విషయ వాంఛలు, వాటి యందు నా అనుభూతులూ నీకు ప్రేమతో చేసే పూజలనుకో, నేను ఆదమరచి నిదురించినప్పుడు నీ ధ్యాననిష్ఠలో సమాధిమగ్నుడనయ్యాను అనుకో, నా వృధా పదగతులు నీకు ప్రదక్షిణలుగా, నా పిచ్చిప్రేలాపనలు నీ స్తోత్రపాఠాలుగా, నా కర్మసంచయమంతా నీ అర్చనగా పరిగణించి నన్ను కృతకృత్యుడ్ని చేయవయ్యా
కర చరణ కృతం వాక్కాయజం కర్మజం వా
శ్రవణ నయనజం వా మానసం వాపరాధమ్ |
విహితమవిహితం వా సర్వమేతత్-క్షమస్వ
జయ జయ కరుణాబ్ధే శ్రీ మహాదేవ శంభో || 5 ||
సముద్రంలో నీరు అనంతం. అలాగే నీలో కరుణ అనంతం. సముద్రం పదే పదే అలలతో నన్ను తాకుతూనే ఉంటుంది, అదే విధంగా నీ కరుణకూడా నన్ను నిత్యం స్పర్శిస్తూనే ఉంటుంది. నా కరచరణాదికములతో, వాక్కుతో, దృక్ శ్రవణేంద్రియములతో, మనస్సులో, తెలిసీ తెలియక చేసిన మహాపరాధాలనన్నింటినీ, పెద్ద మనసుతో క్షమించమని కరుణాసముద్రుడవైన నిన్ను వేడుకుంటున్నాను.
